Hướng dẫn cách chọn cơ bida cá nhân phù hợp

Bạn là người mới chơi Bida và muốn tìm 1 cây cơ bida phù hợp với bản thân nhưng chưa biết nên chọn cây cơ nào phù hợp? Hôm nay hãy cùng Phúc Thịnh tìm hiểu chi tiết về cơ bida, các thành phần, chất liệu, cũng như cách để kiểm tra cơ bida chuẩn xác để tìm ra cho mình 1 cây cơ bida tốt nhất nhé.

Các thành phần của một cơ Bida

Để biết cách chọn cơ bida chuẩn, trước hết bạn cần hiểu rõ cấu tạo của nó. Một cây cơ bida tiêu chuẩn (thường là loại 2 khúc – 2 pieces cue) không chỉ là một thanh gỗ thẳng, mà là sự kết hợp của nhiều bộ phận tinh xảo. Mỗi bộ phận đều ảnh hưởng trực tiếp đến cảm giác đánh và quỹ đạo của bi cái.

Dưới đây là chi tiết của một cây cơ từ ngọn xuống chuôi mà bạn cần nắm rõ:

Phần ngọn cơ (The Shaft)

• Đầu tẩy (Tip)
  • Đây là phần quan trọng nhất, điểm tiếp xúc duy nhất giữa cơ và bi cái. Thường được làm bằng da (nhiều lớp ép lại) hoặc cao su tổng hợp. Đầu Tip giúp tạo độ bám lơ, truyền lực và tạo độ xoáy (ép-phê) cho bi.
  • Lưu ý là độ cứng của đầu tẩy mềm giúp bám bi tốt, dễ trô kéo nhưng dễ biến dạng. Đầu tẩy cứng cho lực phát ra mạnh, tốc độ bi nhanh nhưng bạn phải có kỹ thuật tốt để tránh bị tẹt cơ.
• Phần đệm đầu cơ (Ferrule)
  • Là phần màu trắng (hoặc đen/ngà) nằm ngay dưới đầu tẩy. Thường được làm từ nhựa cao cấp, phíp sừng, hoặc vật liệu tổng hợp.
  • Phần đệm này khi đánh giúp giảm rung động để bảo vệ ngọn cơ không bị toác/nứt khi va chạm mạnh với bi cái. Một chiếc phíp tốt phải chịu lực tốt và gắn chặt vào ngọn gỗ.

Phần cán cơ (The Butt)

• Ngọn cơ (Shaft): Phần thân trên của cây cơ, thường được làm từ gỗ Maple vì gỗ cứng, bền, hoặc các dòng cao cấp hơn còn sử dụng ngọn Carbon để chống cong vênh.
• Độ thuôn (Taper): Là độ nhỏ dần từ khớp nối đến đầu tẩy. Cách ngọn cơ được vót thuôn (Pro taper hay European taper) sẽ quyết định độ lướt qua kẽ tay của bạn có mượt mà hay không.
• Khớp nối (Joint): Là vị trí liên kết giữa ngọn cơ và chuôi cơ (đối với cơ 2 khúc). Có 2 loại phổ biến là Ren gỗ và Ren kim loại. Tùy loại vật liệu mà cho cảm giác rõ ràng hay đầm chắc chắn như ren kim loại.

• Cán cơ/Chuôi cơ (Butt): là phần đuôi của cây cơ. Là nơi bạn cầm nắm, thường có đường kính lớn hơn ngọn và chứa trọng lượng chính của cả cây cơ.
• Tay cầm (Wrap): Khu vực tay sau cầm vào. Chỗ tay cầm này thường làm 2 loại là cơ trơn (cho ai thích cảm giác gỗ mộc) hoặc cơ cuốn chỉ hoặc da: Giúp thấm hút mồ hôi tay, chống trơn trượt cực tốt cho những ai hay ra mồ hôi tay.
• Đế cao su: Bộ phận cuối cùng ở đuôi cơ, làm bằng cao su dẻo. Cao su này giúp bảo vệ phần đuôi cơ không bị trầy xước, nứt vỡ khi bạn dựng cơ xuống sàn nhà hoặc vô tình va đập. Bên trong thường là ốc vít để bạn có thể tháo ra và thêm/bớt ốc trọng lượng giúp chỉnh độ nặng nhẹ của cơ.

Chất liệu của cây cơ bida

Cấu tạo và chất liệu của một cây cơ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến độ hiệu quả của người chơi khi đánh cơ. Tùy vào chất liệu cao cấp hay như nào mà ảnh hưởng trực tiếp từ cảm giác cầm nắm, vung gậy, cho đến đánh bi. Dưới đây là những chất liệu cơ bida phổ biến hiện nay.

1. Cơ bida bằng gỗ Maple

Gỗ vẫn là vật liệu được 80% cơ thủ Bida chuyên nghiệp và người chơi yêu thích nhất nhờ cảm giác sờ nắm thật tay.

Với các dòng cơ xịn thường làm bằng gỗ Maple (gỗ phong). Đây là loại gỗ trog các loại gỗ làm cơ bida, đặc biệt là dòng gỗ Hard Rock Maple từ Bắc Mỹ.

Cơ bida bằng gỗ Maple thường được dùng hầu hết các loại cơ bida lỗ và Carom (Libre/3C) tiêu chuẩn.

Ưu điểm là loại gỗ này có thớ gỗ mịn, màu sáng, độ cứng cao và khả năng chịu lực nén tốt. Cơ gỗ Maple khi đánh bi cho âm thanh khi chạm bi rất đanh và cảm giác lực truyền về tay cầm rất rõ ràng.

2. Gỗ Ash (Gỗ tần bì)

Gỗ tần bì có vân gỗ nổi rất rõ (hình mũi tên), sờ vào cảm giác hơi nhám. Cơ bằng gỗ tần bì thường thấy ở các dòng cơ Snooker hoặc cơ Pool kiểu cũ.

Nhược điểm lớn nhất của gỗ là nó dễ bị cong vênh do thời tiết nóng ẩm (ví dụ khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam) nếu không được bảo quản kỹ .

3. Cơ bida làm từ Carbon tổng hợp

Cơ làm từ Carbon tổng hợp là phần ngọn hoặc có cả phần cán cơ thay vì làm bằng gỗ thì họ dùng các sợi Carbon tổng hơn với đường kính siêu nhỏ từ 5-10 micromet đan vào nhau. Thay vì gỗ thì dùng sợi Carbon tổng hợp sẽ có những ưu điểm sau.

Ưu điểm:

• Độ bền cao nhẹ: Carbon cứng mà nhẹ, chống cong vênh, không sợ nước, không sợ nhiệt độ thay đổi. Cơ thủ khi đánh không cần tốn nhiều lực hơn.
• Bề mặt siêu mượt: Không cần dùng găng tay, không bị rít khi tay ra mồ hôi.
• Độ bạt thấp: Giúp bi cái đi thẳng hơn khi đánh các cú áp phê mạnh.
• Độ ổn định cao: Do sợi carbon bền không bị biến đổi theo thời tiết, nên cho cảm giác đánh không đổi từ ngày này qua ngày khác.

Nhược điểm: Giá thành khá cao (thường trên 10 triệu VNĐ/ngọn). Ngoài ra, âm thanh khi đánh thường nghe “tách tách” hơi lạ tai và cảm giác phản hồi lực không sâu bằng gỗ, người nào quen dùng gỗ rồi thì sẽ cần thời gian để làm quen lại.

4. Cơ phủ nhựa/Composite (Fiberglass)

Đây là dòng cơ giá rẻ thường thấy tại các CLB bình dân (cơ public) hoặc người mới chơi.

Loại cơ này thì lõi gỗ tạp bên trong và phủ một lớp nhựa hoặc sợi thủy tinh bên ngoài.

Đặc điểm của cơ phủ nhưa là tuy rẻ nhưng lại rất bền, chịu va đập tốt, khó cong vênh. Tuy nhiên, bề mặt thường rất rít (phải dùng găng tay hoặc phấn rôm), độ rung cao và khả năng kiểm soát bi kém.

Dòng này chỉ phù hợp để chơi giải trí nhẹ nhàng không chuyên. Nếu bạn là dân chuyên hay muốn đầu tư nghiêm túc thì không nên mua loại này.

Yếu tố quan trọng trước khi chọn được cơ Bida

Nhiều người mới chơi thường mắc sai lầm là nhìn thấy cây cơ nào “đắt với đẹp”, hoa văn là mua ngay. Tuy nhiên, cơ thủ chuyên nghiệp sẽ lựa chọn cây nào chất lượng nhất, thay vì 1 cây rẻ tiền được thương mại hóa để đớp thặng dư từ tủy não thiếu nếp nhăn của bạn. Trước khi quan tâm đến thông số kỹ thuật chi tiết, bạn buộc phải xác định rõ 3 yếu tố nền tảng dưới đây để khoanh vùng được cây cơ dành riêng cho mình.

• Xác định rõ thể loại bida bạn theo đuổi: Đây là yếu tố quan trọng đầu tiên. Bida có nhiều thể loại từ Bida Lỗ, Bida phăng,… mỗi loại sẽ yêu cầu các loại cơ khác nhau từ kích thước đến trọng lượng. Ví dụ bạn không thể dùng một cây cơ của bida lỗ để đi những đường cơ “múa” trong bida phăng được.
• Trình độ của bản thân: Nếu bạn là người mới, chỉ nên chọn dòng cơ tầm trung, để dễ quen với cảm giác trước tiên. Cơ cao cấp quá thường không có kinh nghiệm không kiểm soát được độ xoáy nê sẽ khó kiểm soát. Còn với cơ thủ chuyên nghiệp sẽ quan tâm chất liệu, công nghệ,… Những cây cơ này đòi hỏi phải có kỹ thuật để kiểm sóat tốt.
• Ngân sách đầu tư: Thị trường cơ bida đủ loại và giá thì cũng từ trải dài từ vài trăm đến vài nghìn đô la cũng có. Hiểu rõ mình cũng như xác định ngân sách thì bạn sẽ chọn được cơ tốt nhất trong tầm giá.

Những sai lầm phổ biến khi mua cơ Bida

Dưới đây là những sai lầm “chí mạng” mà bạn cần tránh tuyệt đối khi tìm mua cây cơ đầu tiên cho mình.

• Chọn cơ chỉ vì thương hiệu hay vẻ ngoài đẹp mắt: Đây là lỗi thường của người mới chưa có kinh nghiệm. Các nhà sản xuất sẽ làm mấy cây cơ bóng bẩy lên rồi bán giá trên trời. Một cây cơ tốt là qua chất lượng chứ không phải lớp sơn hay hoa văn bên ngoài. Bạn nên ưu tiên những cây cơ có thiết kế đơn giản, để lộ vân gỗ tự nhiên (nhất là phần ngọn).
• Quan niệm “cơ càng đắt tiền đánh càng hay”: Nhiều người mới chơi thường mua ngay những cây cơ giá hàng chục triệu đồng và nghĩ cơ xịn sẽ giúp đánh hay. Sự thật là cơ đắt tiền thường có độ trợ lực và độ xoáy rất cao, chỉ dành cho dân chuyên. Nếu kỹ thuật của bạn chưa chuẩn, sẽ khiến bi đi lệch hướng hơn.
• Dùng sai loại cơ cho thể loại chơi: tại Việt Nam rất phổ biến tình trạng người chơi dùng cơ bida lỗ để đánh bida phăng. Tuy nhiên cơ Pool có đầu cơ to và nặng, khi dùng để đánh Libre sẽ khó kiểm soát lực, dễ làm bi chạy quá đà. Ngược lại, dùng cơ Libre mỏng manh để phá bóng trong bida lỗ sẽ làm cong ngọn hoặc vỡ phíp cơ.
• Mua online mà không kiểm tra kỹ: Mua hàng online rất dễ rủi ro. Dù mua phải hàng giả, hay trong quá trình vận chuyển ẩm nóng làm biến đổi gỗ cây cơ do nhiệt độ và độ ẩm. Một cây cơ cong dù chỉ 1mm cũng coi như bỏ đi vì bạn không thể ngắm chuẩn.
• Không chú trọng đến sự cân bằng: Trọng lượng tổng thể quan trọng, nhưng điểm cân bằng của cây cơ còn quan trọng hơn. Khi bạn cầm thử cơ, hãy tìm điểm cân bằng (thường cách đuôi cơ khoảng 18-19 inch). Một cây cơ cân bằng tốt sẽ cho bạn cảm giác nó nhẹ hơn trọng lượng thực tế của nó.

Những lưu ý khi chọn mua cơ Bida cá nhân

Khi đã xác định được thể loại bida để chơi và ngân sách, thì bạn phải hiểu là một cây cơ tốt không cần phải đắt nhất, nhưng nó phải đáp ứng đúng các tiêu chuẩn để hỗ trợ tốt nhất với bạn.

• Trọng lượng cơ bida: Trọng lượng ảnh hưởng trực tiếp đến lực phát ra. Một cây cơ quá nặng khiến bạn nhanh mỏi và khó kiểm soát lực nhẹ. Ngược lại, cơ quá nhẹ không quen tay sẽ làm bạn lỡ tay đánh hớ lực. Tùy vào loại bida mà bạn thử qua nhiều mẫu với trọng lượng khác nhau để xem cái nào phù hợp mình nhất.
• Kiểm tra độ thẳng: Chỉ một độ cong nhỏ cũng làm sai lệch hoàn toàn đường ngắm của bạn. Bạn đặt lên bàn, dùng tay lăn nhẹ. Nếu nó lăn mượt, đầu tẩy không bị nhấp nhô lên xuống, đó là cây cơ thẳng.
• Kích thước đầu cơ: Đường Ví dụ đầu cơ nhỏ giúp bạn dễ tạo ra bóng xoáy khi đánh bi với ít lực hơn. Còn đầu cơ to giúp tăng độ chính xác khi đánh thẳng và giảm rủi ro tẹt cơ khi đánh mạnh.
• Độ rung: bạn thử cầm cơ và vỗ mạnh vào bàn tay thử. Nếu cơ tốt sẽ cho cảm giác chắc nịch. Còn nghe tiếng “bộp bộp” hoặc cảm giác sao cơ nó cứ rung rung thì đó là gỗ non hoặc ruột rỗng, không nên mua.
• Độ cân bằng của cơ: Mỗi cây cơ – tùy vào loại bida mà có một điểm cân bằng khác nhau. Bạn hãy thử đặt cây cơ lên một ngón tay để tìm điểm cân bằng này. Nếu điểm cân bằng quá xa phía ngọn thì cảm giác đầu cơ nặng, khó điều khiển (thường gặp ở cơ rẻ tiền). Nếu điểm cân bằng quá gần đuôi: Cảm giác đầu cơ nhẹ bẫng, đánh bị hụt lực.

Kết luận

Trên đây là tất tần tật về cách chọn cơ bida cá nhân. Phúc Thịnh mọng rằng thông qua bài viết này đã giúp bạn hiểu cấu tạo chất liệu, để từ đó mà tùy vào thể loại, kinh nghiệm, cũng như ngân sách và nhu cầu mà bạn có thể chọn loại cơ bida phù hợp nhất cho mình.

Ngoài các phụ kiện bida, nếu bạn có nhu cầu mua phụ kiện và bàn Bida, bạn có thể xem tại Phúc THịnh nhé. Phúc Thịnh với hơn 20 năm kinh nghiệm, 34 câu lạc bộ. Là đơn vị chuyên cung cấp, phân phối đa dạng mẫu bàn Bida các phân khúc, vói các mẫu bàn Bida Rasson, bàn Bida Aileex, Hollywood, Mr Sung,…

Đội ngũ tại Phúc Thịnh không chỉ cung cấp các sản phẩm đạt chuẩn mà còn hỗ trợ vận chuyển lắp đặt kỹ thuật tận nơi, tránh cong vệnh xước xác hư hỏng bàn.

Hãy liên hệ ngay tới Phúc Thịnh nhé!